09 September 2005
OPINYON: Alwar kidtan, wadiala lamet so ‘meningo’
SAYAN INDIO
Mario F. Karateka
MAKAPATAKTAKOT itay sakit ya meningococcemia ya akaonalan amerwisyo ed sikatayodia nen imbeneg a taon, no iner pigaran bilay met na kabaleyan tayo, maslak ed saraya et kapanlapo da o kapambisita da ed ambetel a siyudad na Baguio, so atigway.
Balet mas makapapaga natan, diad dilin isip tayo, so singa agla masyadon derderlengen na totoo so sayan sakit. Agko ibabagan singa normal na publiko laya, no ag say singa agira masyado la amon manaalwar laban ed sayan sakit.
Diad luyag, no agkayo mandedengel na balita, walalay taloran inatey a suspetsadon kasoy “meningo” so sengegan ed sayan taon. Samay sakey balet ibabagay doktores et dengue amo (sakit a naalad ketket na ageyet ya aedes aegypti) , aliwan meningo. Alagaren metni so pinal a kompirmasyon manlapud Research Institute for Tropical Medicine (RITM) no talagan “meningo” soinateyan daranmay arom balet.
Nanonotan ko nin agaylay paga tan alwar na saray totoo, nen onaan ya niobawag so inka-delikado tonian sakit. Mas dakel iray nankulong ed abo-abong da, aglara paway-paway, mas dakel so inal-alwaran day resistensiya da nagsiinom na Bitamina C tan mas dakel so mapagan linmad doctor ed bektan aliway pakalikna da.
Natan ey? Wadtan ya mas laba-labay da so onsurob ed karaklay totoo a singa bilang “malls” odino diad saray sinean, mas dakel so singa ipapasubayang day laman da ed makapoy a klima – tan mas dakel lay onsesegep ed Baguio.
Asalitay Baguio, anggad natan, anggaponi so malinew tan siyentipikon paliwawa no akin et say maslak a napepeketan na “meningo”et saray manaayam odino nanlalapurad Baguio. Antola kasi so agawad impan-aral tan impansukisok daray eksperto’d abig-laman tan medisina ed saya?
Puro tepet, puro paga labatla so sarag tayon gaween ed sayan ambelat a sakit natan. Tekepan tilay pikasi o dasal ed Ama pa met ya komon agmetlaya onloor ya salot ed Pangasinan.
Mario F. Karateka
MAKAPATAKTAKOT itay sakit ya meningococcemia ya akaonalan amerwisyo ed sikatayodia nen imbeneg a taon, no iner pigaran bilay met na kabaleyan tayo, maslak ed saraya et kapanlapo da o kapambisita da ed ambetel a siyudad na Baguio, so atigway.
Balet mas makapapaga natan, diad dilin isip tayo, so singa agla masyadon derderlengen na totoo so sayan sakit. Agko ibabagan singa normal na publiko laya, no ag say singa agira masyado la amon manaalwar laban ed sayan sakit.
Diad luyag, no agkayo mandedengel na balita, walalay taloran inatey a suspetsadon kasoy “meningo” so sengegan ed sayan taon. Samay sakey balet ibabagay doktores et dengue amo (sakit a naalad ketket na ageyet ya aedes aegypti) , aliwan meningo. Alagaren metni so pinal a kompirmasyon manlapud Research Institute for Tropical Medicine (RITM) no talagan “meningo” soinateyan daranmay arom balet.
Nanonotan ko nin agaylay paga tan alwar na saray totoo, nen onaan ya niobawag so inka-delikado tonian sakit. Mas dakel iray nankulong ed abo-abong da, aglara paway-paway, mas dakel so inal-alwaran day resistensiya da nagsiinom na Bitamina C tan mas dakel so mapagan linmad doctor ed bektan aliway pakalikna da.
Natan ey? Wadtan ya mas laba-labay da so onsurob ed karaklay totoo a singa bilang “malls” odino diad saray sinean, mas dakel so singa ipapasubayang day laman da ed makapoy a klima – tan mas dakel lay onsesegep ed Baguio.
Asalitay Baguio, anggad natan, anggaponi so malinew tan siyentipikon paliwawa no akin et say maslak a napepeketan na “meningo”et saray manaayam odino nanlalapurad Baguio. Antola kasi so agawad impan-aral tan impansukisok daray eksperto’d abig-laman tan medisina ed saya?
Puro tepet, puro paga labatla so sarag tayon gaween ed sayan ambelat a sakit natan. Tekepan tilay pikasi o dasal ed Ama pa met ya komon agmetlaya onloor ya salot ed Pangasinan.